23.09.2006
Prądy przybrzeżne

Fale przemieszczają się z głębokiej wody na płytką docierając do wybrzeża gdzie się załamują. Jeśli fala załamie się mocniej w jednym miejscu niż obok, powoduje to cyrkulacją wody: "strumienie" szybko przemieszczające się od brzegu, znane jako prądy. Ich efektem są np. tzw. trójkąty polskiego waveowca.

Prądy a plażowicze. Prądy to główne ryzyko dla plażowiczów. Są szczególnie niebezpieczne dla słabo pływających. Polskie plaże pomimo pięknego miękkiego piasku i stosunkowo niewysokich fala są też miejscami niebezpiecznymi.

Znaczne różnice głębokości spowodowane rewami, liczne przeszkody naturalne, kamienie i głazy oraz budowle hydrotechniczne jak pomosty, mola, łamacze fal stwarzają często nie widoczne zagrożenie nawet przy pozornie spokojnej wodzie. Kolejne zagrożenie to silna fala przy wietrze wiejącym w kierunku do lądu połączona z ciepłą w takich wypadkach wodą zachęcającą do długotrwałej zabawy.

Niestety w większości wypadów brakuje świadomości zagrożenia a silny prąd fali przybojowej jest wyjątkowo niebezpieczny zwłaszcza dla dzieci. Nawet jeśli dzieci są trzymane za rękę przez osobę dorosłą dochodzi do ich porwania przez prąd fali. Często nawet znakomici pływacy, w tym ratownicy wodni wyniesieni przez prąd przybrzeżny nie mają siły na to by pokonać czasem nawet pozornie niewielkie odległości do brzegu - prądy mogą się przemieszczać z prędkością kilku metrów na sekundę.

Przykład: Latem 2004 roku w Międzyzdrojach na plaży w pobliżu miejsca organizowania akcji "Plaża Zdrowie Uśmiech" kobieta wskazała odległe miejsce w którym fala porwała grupę ludzi w morze.

Natychmiastowe zwodowanie skutera z platformą ratowniczą pozwoliło na szybkie dotarcie do zagrożonej grupy ludzi w wodzie.

Fala przybojowa była tak silna i wysoka że w czasie jej pokonywania ratownicy zostali wywróceni ze skuterem. Na szczęście skuter i ratownicy wytrzymali to zderzenie i udało się dopłynąć do tonących poczym kolejno ewakuować wszystkich na brzeg gdzie przeprowadzono akcję ratunkową. Niestety jedna z ratowanych osób pomimo prowadzonej reanimacji zmarła na skutek zawału spowodowanego wysiłkiem, pozostałych 5 osób zabranych przez pogotowie ratunkowe znalazło się w szpitalu.

Na pewno nie udało by się przeprowadzić tej akcji tak skutecznie gdyby nie możliwość zastosowania skutera ratowniczego. Pokonanie kilkuset metrów wzdłuż plaży do miejsca zdarzenia a następnie w głąb morza do tonących przekraczało by możliwości nawet najlepszych ratowników posługujących się siłą mięśni. Jednym z ratowanych był młody człowiek który ruszył do wody znajdując się w bezpośrednim sąsiedztwie zdarzenia. Nie był w stanie dotrzeć ponownie do brzegu.

Było to nota bene prawdopodobnie pierwsze zastosowanie na polskim wybrzeżu skutera ratowniczego do ratowania kilku jednocześnie tonących osób.

W tym roku podczas sztormów, kiedy Bałtyk był mocno rozbujany zginęło kilku plażowiczów w samym Władysławowie! Prądy mogą występować na każdej plaży z załamującą się falą. Szczególnie tam, gdzie jest płytko przy brzegu, a fale załamują się na piasku. Prąd może być bardzo wąski lub mieć szerokość kilkuset metrów. Dobrze wiedzą o tym polscy waverzy, szczególnie ci mniej doświadczeni, których prąd porwał i udało im się z niego wydostać dopiero kilka kilometrów dalej. Prądy na Polskim wybrzeżu przeważnie mają jednak układ równoległy lub skośny do linii brzegowej (jeżeli brzeg jest w miarę prosty w tym rejonie). Rzadko spotkać można prądy całkowicie prostopadłe do linii brzegowej, wyciągające prosto w morze. Jednak prąd równoległy może być równie niebezpieczny!


Jak zidentyfikować prąd?

• Widać kanał sfałdowanej, wzburzonej wody
• Powierzchnia wody ma zauważalnie inny kolor
• Linia piany, wodorostów, piachu lub kamieni poruszająca się od brzegu
• Załamanie w strukturze nadchodzących fal

Te wskazówki nie gwarantują jednak powodzenia. Nieraz prąd może być praktycznie niewidoczny z plaży. Nieco pomóc mogą polaryzowane okulary słoneczne.

Jak przetrwać porwanie przez prąd?

• Nigdy nie pływaj sam
• Wychodząc w morze, miej punkty odniesienia na lądzie, aby oceniać swoją pozycję
• Jeśli złapie cię prąd, myśl trzeźwo i oszczędzaj energię, nie panikuj
• Nie walcz z silnym prądem, tylko zaczekaj na moment kiedy osłabnie, aby się z niego wydostać
• Zwróć na siebie uwagę krzyżując ręce nad głową i machając
• Nie rzucaj się na pomoc osobie uwięzionej jeśli nie jesteś wytrawnym pływakiem/człowiekiem morza/ratownikiem

Mity. Prądy przybrzeżne są horyzontalne. Nie wciągają pod powierzchnię wody, jak to się może wydawać niektórym. Utonięcia zdarzają się przeważnie, kiedy ludzie uwięzieni w prądzie panikują, tracą siły i nie mogą utrzymać się na powierzchni.

Conclusion : Respekt da Sea